Tað var eitt óvanliga stillisligt valstríð til kommunuvalið í Grønlandi, sum varð hildið í gjár. Hinvegin fekk landstingsvalið, eins og hóttanir og seinastu vitjanirnar frá USA, Grønland rættiliga í brennidepilin.
Í morgun verða allar kommunurnar taldar upp, og júst sum á landsstigi, so er ein munandi afturgongd hjá flokkinum Inuit Ataqatigiit (IA), sum hevði tríggjar borgarstjórasessir undan valinum.
Í Grønlandi eru fimm kommunur, og Siumut-flokkurin kundi fingið tríggjar ella fýra borgarstjórasessir, alt eftir hvussu væl flokkurin megnar at samráðast um valdið.
Tað er ein bati í mun til landstingsvalið í síðsta mánaði, sum var tað ringasta nakrantíð hjá flokkinum. Tað er ein framgongd frá einum borgarstjórasessi, sum er tað, Demokraatit stendur fyri at fáa - júst sum seinast.
Siumut fær tilsamans ein triðing av atkvøðunum, sum er ein afturgongd uppá tvey prosentstig í mun til seinasta kommunuval í 2021. Demokraatit fær eina av fjórðing, og IA fær eitt sindur meira enn eina av fimting.
Valið letur spurningin eftir, hvør skal røkja borgarstjórastarvið í høvuðsstaðnum. Flokkarnir Siumut og IA hava tryggjað sær hvør sín sjey umboð í Nuuk og kunnu samráðast um valdið.
Flokkurin Demokraatit, sum vann grønlendska landstingsvalið 11. mars, fær fýra umboð í Nuuk, meðan sjálvstýrisflokkurin Naleraq fær eitt umboð.
Kommunuvalið svar á eins og landstingsvalið eitt stórt afturstig fyri IA, sum kann missa borgarstjórasessin í Nuuk.
Í Kujalleq kommunu hevði borgarstjórin Stine Egede (IA) eina munandi afturgongd og er á veg út úr borgarstjóraskrivstovuni.
##med2##
- Eg havi arbeitt fyri at gera tað betri, og tí kenni eg meg væl, sjálvt um eg kanska eri frustrerað av, at borgarar ikki hava fingið allar upplýsingar, teimum tørvaði fyri at skilja úrslitið av mínum arbeiði, sigur hon við KNR.
Nógv trupul mál eru komin fran í kommununi, har roknskaparfeilir og vantandi skattgjalding til sjálvstýri hevur ført til stórar útreiðslur.
Demokraatit harafturímóti hevði eitt gott val í kommununi við nærum 53 prosentum av atkvøðunum, sum er ein munandi framgongd.
Hóast Rachel Ingemann úr Demokraatit fekk flestar persónligar atkvøður á býráðsvalinum í Qeqqata, stendur Siumut framvegis sterkt sum størsti flokkur.
Malik Berthelsen (S) kann tí helst halda fram sum borgarstjóri í Sisimiut, sum er næststørsti býur í Grønlandi.
Qeqqata Kommuna er ein samanlegging av Sisimiut og Maniitsoq.
Eisini í Qeqertalik og Avannaata kommunum stendur Siumut til at vinna valið, meðan Demokraatit gerst næststørsti flokkur í báðum støðum. Men í teimum báðum kommununum og Qeqqata fáa oddavalevnini hjá Demokraatit flestar persónligar atkvøður.
Veljaraluttøkan er 52,7, sum er lág í mun til 2021, tá hon var 63,8.
Á valinum týsdagin vóru millum 15 og 19 politikarar valdir í stýrið hjá hvørjari kommunu.
Á seinasta landstingsvalinum var tað formaðurin í Demokraatum, Jens-Frederik Nielsen, sum vann stóra sigurin. Hann verður nýggjur stjórnarleiðari.
Siumut fekk ringasta valið nakrantíð á landstingsvalinum, og formaðurin Erik Jensen gav Vivian Motzfeldt starvið komandi landsstýriskvinna í uttanlandsmálum.
/ritzau/
